Trasa spacerowa nr. II.
Tablica koloru szarego

Trasa nr 2 oferuje 11 przystanków podczas spaceru po nowoczesnej części miasta.

Trasa prowadzi od budynku Muzeum Czech Wschodnich przez most Tyrša do obiektu byłych garażów Nováka(Palace). Ulicami nabrzeżnymi Łaby z prądem rzeki można dotrzeć na Plac Svobody, skąd droga dla pieszych prowadzi na Plac Masaryka i dalej na Plac Ulricha. Około zboru ksiedza Ambrożego trasa prowadzi na Bulwar Tyla, gdzie jest umieszczony kompleks szkół Gočára. Po moście przez rzekę i wzdłuż elektrowni Sandera dojdziemy do Parku Jiráska, gdzie zbiegają się dwie rzeki Łaba i Orlica. W parku znajduje się prawosławny kościólek Św. Mikołaja oraz resztki murów fortyfikacyjnych(obwarowania). Trasa kończy się przy budynku Adalbertinum na ulicy Armii Czechosłowackiej.

Monumentalny obiekt muzeum na bulwarze miejskim został zrealizowany według planów architekta Jana Kotěry w latach 1909 - 1912. Stał się symbolem rozpoczynającego się czeskiego modernizmu. Nad jego wystrojem współpracowali wybitni czescy artyści, rzeźbiarz Vojtěch Sucharda, malarze František Kysela i Jan Preisler.

W związku z niezaprzeczalnymi wartościami architektonicznymi i artystycznymi obiekt został uznany za narodowy zabytek kulturalny - jedyny w Hradcu Králové.

Godne uwagi są dwa modele miasta. Pierwszy, zwany Žaloudków przedstawiający Hradec Králové w okresie istnienia twierdzy wojskowej, a drugi z roku 2000 pochodzi z laboratorium modelowego praskiego Fakultetu Architektury.

Bogate zbiory zawierają np. ozdobny pas z XV wieku, który legenda przypisuje królowej Elżbiecie Pomorskiej. Z kolei w zbiorach archeologicznych znajdują się resztki mamuta. Zabytki techniczne reprezentuje historyczny samochód Start, ostatni z tych samochodów, które były produkowane w Hradcu Králové. Samo muzeum jest wspaniałym eksponatem architektonicznym. Prawdziwym klejnotem są zbiory pokazujące twórczość Jana Kotěry i miasto Hradec Králové jako „Salon Republiki“.

Łaźnie Miejskie na Bulwarze Eliški są najlepszym dziełem arch. Oldřicha Lisky. Budynek w stylu funkcjonalistycznym został zbudowany w 1933 roku. Łaźnie ze swoim trzydziestometrowym basenem i sztucznym biciem fal stały się swego czasu najnowocześniejszą krytą pływalnią w republice.

Budynek jest elementem kompleksu urbanistycznego na łabskim bulwarze, który tworzy obiekt dzisiejszego Banku Komercyjnego (arch. J. Rejchl, 1933,) czy też sala gimnastyczna Sokoła arch. M. Babušky, w której prawym skrzydle jest dzisiaj siedziba Filharmonii Hradec Králové. W latach 1997 - 1999 została przeprowadzona ogólna rekonstrukcja Łaźni Miejskich, które zostały rozbudowane o aquapark z wieloma atrakcjami.

Pałac garażów inż Nováka, hradeckiego pioniera przemysłu samochodowego, jest przykładem idealnego zgrania pracy budowniczego i architekta. Został zbudowany w 1932 roku. Rewolucyjną koncepcję tego monumentalnego budynku, który oferuje 150 miejsc dla parkingu, zaprojektował arch. Josef Fňouk. Dominantą jest spiralna pochylnia wjazdowa o szerokości sześciu metrów wiodąca przez środek obiektu, który na dachu chroniony jest przez rzucającą się w oczy kopułę. Pałac został obecnie (z wykorzystaniem oryginalnych planów) odnowiony przez potomków inż Nováka i ponownie służy swoim celom.

Plac Masaryka jest po Placu Ulricha drugim najważniejszym miejscem w nowoczesnym Hradcu Králové. Leży między blokami domów z dala od ruchu drogowego. Posiada kształt trójkątny i w północno-zachodniej części charakteryzuje go front budynków według projektu J. Gočára (1922).

Przed tę monumentalną kulisę architektoniczną został w 1926 roku umieszczony pomnik T. G. Masaryka (rzeźbiarza O. Guttfreunda). Plac w ten sposób pełni również funkcję miejsca wspomnieniowego.

Plac stał się w 2002 roku elementem strefy dla pieszych, która rozpoczyna się na placu Baťki, a tworzą ją dwie przyległe ulice, Čelakovskiego i Švehly. Podczas spaceru po strefie dla pieszych możemy podziwiać wiele innych ciekawych domów, np. dom mieszkalny arch. V. Fultnera (1912), byłą Piekarnię Cardy arch. B. Waiganta (1912) czy też dom firmy Nevyhoštěný arch. O. Lisky (1914).

Plac Ulricha według planu regulacyjnego miał stać się nowoczesnym centrum miasta. Arch. Josef Gočár opracował jego kompozycję urbanistyczno-architektoniczną i przedstawił projekt monumentalnej, prostokątnej przestrzeni.

W miejscach, gdzie Aleja Gočara wstępuje na plac, stoją cztery wysokie budowle narożne (przewyższające o dwa piętra okoliczne domy), tworzące w ten sposób symboliczne bramy. Całą stronę południową placu zajmuje budynek byłej Dyrekcji Kolei Państwowych (arch. Gočár 1932), dzisiaj siedziba Policji RC i wielu urzędów. Nad przeciwną stroną dominuje monumentalny pałac, była siedziba reprezentacyjna fabrykanta Steinskiego - Sehnoutki (arch. O. Novotný, 1929), dzisiaj siedziba Czechosłowackiego Banku Handlowego.

Kolegium Husyckie Księdza Ambroža jest kolejną wspaniałą budowlą arch. J. Gočára. Według jego projektu został w latach 1926 - 1929, równocześnie z wybudowaniem kompleksu szkolnego po prawej stronie kotliny łabskiej, zbudowany kościół z białą, graniastosłupową wieżą o wysokości 26,5 m. Zespół obiektów w stylu konstruktywistycznym znajduje się na trójkątnej parceli. Między dwoma budynkami jednopiętrowymi znajduje się wejście główne z widokiem na atrium i wieżę kościoła. Galerię wokół atrium tworzy kolumbarium, które łączy wszystkie budynki w jedną całość. Konstrukcje budynków są betonowe, surowy mur licowy na fasadach jest kombinowany z białymi tynkami, co stwarza kontrast kolorystyczny. Kolegium Husyckie Księdza Ambroža zostało w ostatnich latach z gruntu odnowione. Dzięki temu oprócz imprez religijnych można też tutaj organizować imprezy kulturalne, przede wszystkim wystawy sztuk plastycznych.

Uczeń J. Kotěry w Wyższej Szkole Artystyczno-Przemysłowej, arch. Josef Gočár, później jej profesor i rektor, osiągnął w urbanistyce wyjątkowe sukcesy. Wiele z nich podziwiamy właśnie w Hradcu Králové, np. unikalny plan regulacyjny miasta, schody Na Kropáčce, adaptację Placu Masaryka i inne. Wyjątkowa jest również jego koncepcja kompleksu szkół na dzisiejszym Bulwarze Tyla.

Gimnazjum Rašína, dzisiaj Tyla, zostało zbudowane w latach 1925 - 1927 jako kompleks budynku szkolnego, sali gimnastycznej i willi dyrektora. Przed wejściem znajduje się sześciometrowy, brązowy pomnik Zwycięzcy J. Štursy, który został tutaj umieszczony po wystawieniu na wystawie światowej w Paryżu tak samo jak godło państwowe Republiki Czechosłowackiej (z piaskowca) O. Guttfreunda z datą 1925 - 1927 na skrzydle południowym budynku. Obok gimnazjum Gočár ulokował szkoły powszechne i mieszczańskie (dzisiaj to jest Szkoła Podstawowa i przedszkole im. Tyla) .

Elektrownia Łabska jest jednym z najpiękniejszych obiektów secesyjnych w mieście. Została zbudowana w latach 1910 - 1912 według projektu architekta F. Sandera na miejscu starego jazu (który nazywał się Hučák). Została całkowicie dokończona dopiero po I wojnie światowej. Jest unikalnym i do dzisiaj działającym dziełem technicznym.

Dwuskrzydłowemu budynkowi dominuje wieża z zegarem i plastycznym herbem miasta w tynku. Most przy elektrowni posiada szerokość 5 m i długość 56 m. Na filarach są umieszczone słupy oświetlenia publicznego i budki z urządzeniami do sterowania jazem. W 1996 roku została dokończona ogólna rekonstrukcja elektrowni i mostu. Obiekty posiadają oświetlenie iluminacyjne, dlatego też możemy je podziwiać nawet w nocy.

Pierwotnie ogrody oficerskie w czasach twierdzy wojskowej są umieszczone na trójkątnym terenie, który tworzy zbieg rzeki Łaby i Orlicy. Znajdziemy tu liczne rzadkie rośliny drzewiaste. W lecie kwitnie tutaj wiele gatunków kwiatów, które wytwarzają rozmaite wariacje kolorystyczne i pięknie pachną. Dlatego też park jest wyszukiwany szczególnie przez młodych zakochanych.

W ogrodach stoi pomnik Aloisa Jiráska i grupa posągów rzeźbiarza J. Škody, przedstawiających zbieg Łaby i Orlicy. Możecie tutaj zobaczyć szereg ciekawostek, np. tajną furtkę fortyfikacyjną, dalej możemy zwiedzić kościółek Św . Mikołaja, który został tutaj przewieziony ze Słowacji Wschodniej. Wstęp do parku możliwy jest z ulicy Komenskiego lub Křižíka.

Kościółek Św. Mikołaja w Ogrodach Jiráska jest interesującym przykładem drewnianej architektury ludowej. Pierwotnie prawosławny kościółek został zbudowany w latach 1502 - 1510 we wschodniosłowackim mieście Habura przy Medzilaborcach. W 1740 roku został sprzedany do Małej Polany, gdzie został przemieniony na kościół greckokatolicki Św. Mikołaja - Cudotwórcy. W 1935 roku o jego kupno dla miasta zasłużył się hradecki burmistrz, Josef V. B. Pilnáček. Następnie został odrestaurowany, co było bardzo kosztowne, i umieszczony w Ogrodach Jiráska. Kościółek otacza oryginalne ogrodzenie, wnętrzu dominuje dochowany ikonostas, dwunastoramienny żyrandol drewniany i inne elementy meblowe.